گوهری به نام مسجد گوهر شاد مشهد، یادگاری از بانوی دربار تیموری

مسجد گوهر شاد یکی از قدیمی ترین مساجدی است که در فاصله بسیار نزدیکی از حرم مطهر قرار گرفته است. این مسجد در سال ۸۱۸ هجری شمسی و به دستور بانو گوهر شاد ساخته شد این مسجد امروزه و به دلیل کاشی کاری ها و ظرافتی که در ساخت آن استفاده شده از این بنا به عنوان یکی از شاهکارهای معماری ایرانی و اسلامی نام برده می شود.

اگر می خواهید در مورد موارد ذیل اطلاعات لازم و کافی را کسب کنید، در ادامه این مقاله ما را همراهی کنید:

• تاریخچه ساخت این مسجد
• معماری مسجد
• پلان مسجد گوهر شاد
• ایوان های مسجد گوهر شاد
• مسیر دسترسی به مسجد

مسجد گوهر شاد مشهد کجاست؟

مسجد گوهر یکی از مساجد زیبا و دیدنی در ضلع جنوب غربی حرم مطهر است. این بنا برای همه مسافران مشهدی نامی آشنا دارد چرا که با توجه به ورودی آن به بزرگ ترین صحن حرم امام رضا هر زائری از جلوی آن رد می شود و محو زیبایی و شکوه این مسجد خواهد می شود.

تاریخچه ساخت منبر مسجد گوهر شاد

بانو گوهر شاد دختر امیر غیاث الدین ترخان در سال ۸۱۸ دستور ساخت مسجدی را داد که ساخت آن تا ۳ سال به طول انجامید. پس از اتمام ساخت این مسجد همسر بانو گوهر شاد ۳ شمش طلا را به مناسبت تکمیل ساخت این بنا به مسجد اهدا کرد که در گوشه گوشه مسجد می توان آن را مشاهده کرد.

در این مسجد تاریخی اتفاقات زیادی رخ داده  که در در و دیوار مسجد در مورد آن نوشته شده است. در خصوص اطلاعات بیشتر در مورد این بنا بد نیست بدانید که مقبره بانو گوهر شاد در حیاط همین بنا قرار گرفته و نام مسجد هم پس از آرمیدن بانو گوهر شاد به نام ایشان تغییر پیدا کرد.

معماری مسجد گوهر شاد

بنای منبر گوهر شاد به سبک معماری کلاسیک ساخته شده است. این مسجد چهار ایوان دارد که در فاصله بین هر کدام از آن ها شبستان کوچکی قرار گرفته است. مسجد دو حیاط دارد تا مردم بتوانند از هر دو در وارد مسجد شوند. در تمام قسمت های مختلف مسجد می توانید سلیقه یک معماری ایرانی را در خاتم کاری ها و نقش نماهای ایرانی و اسلیمی مشاهده کنید.

پلان مسجد گوهر شاد

مسجد گوهر شاد با مساحتی به بیش از ۲۸۰۰ متر مربع یکی از بزرگ ترین مساجد کشور است و به عنوان یکی از عجایب حرم امام رضا از نگاه معماری شناخته شده است. این مسجد چهار ایوان بزرگ به نام های ایوان مقصوره، ایوان ساده، ایوان شرقی و ایوان غربی را در خود جای داده است.

گنبد فیروزه ای مسجد گوهر شاد مشهد

گنبد زیبایی فیروزه ی مسجد به عنوان دومین گنبدی است که به روی مسجد قرار گرفته است. اولین گنبد فیروزه ای این بنا طولی به بیش از  ۶۱ متر داشت و به دلیل ارتفاع بلندی که داشت با یک گنبد ۴۱ متری که همین گنبد فعلی است تعویض شد. در تمام نقاط مختلف مسجد می توان رنگ و لعاب های جذاب از کتیبه های ایرانی اسلامی که با آیه های قرآنی مزین شده است را مشاهده کنید.

ایوان مقصوره مسجد گوهر شاد

ایوان مقصوره بزرگ ترین ایوان مسجد گوهر شاد است این ایوان ۳۵ متر طول و ۱۳ متر عرض دارد. ایووان مقصوره به محراب زیبایی که در خود جای داده است معروف است چرا که فضای عرفانی این محراب با کاشی کاری هایی که روی هر یک آیه الکرسی نگاشته شده است زیبایی خیره کننده ای را به وجود آورده است.

ایوان سادۀ منبر گوهر شاد

ایوان ساده در قسمت شمالی مسجد گوهر شاد و قرینه با ایوان مقصوره قرار گرفته است. این ایوان به رواق دارالسیاده متصل شده و با کتیبه های زیبایی از آثار هنر اسلامی محمدرضا امامی اصفهانی تزئین شده است. همچنین ایوان شمالی محل اتصالی برای ورود آقایان به حرم مطهر رضوی است.

ایوان شرقی تاریخی ترین مسجد مشهد

همانطور که از نام این ایوان مشخص است ایوان شرقی در قسمت شرقی مسجد قرار گرفته و به رواق امام خمینی متصل است. ایوان شرقی در گذشته به نام ایوان حاج حسن معروف است و با نوشته های خط کوفی مزین شده است.

ایوان غربی، چهارمین ایوان گوهر شاد

چهارمین ایوان مسجدگوهر شاد ایوانی است که در گذشته به دلیل کانال عبور آب به مسجد، به نام ایوان آب مشهور بود. ایوان غربی دقیقا قرینه ایوان شرقی است و از نظر ظاهری هیچ تفاوتی با هم ندارند.

اگر در طول سفر خود به مشهد گذرتان به این مسجد زیبا افتاد به هیچ عنوان از آن ساده نگذرید و سعی کنید جذابیت های تاریخی و معماری بی نظیر این بنا را به عنوان یکی از قدیمی ترین بافت های سنتی مشهد در خاطر خود حفظ کنید.