گورستان تاریخی ارامنه مشهد

گورستان تاریخی ارامنه مشهد، سال هاست به مکانی برای بازدید عموم در آمده است. در این گورستان آثاری از مصیبت های یهودیان در زمان جنگ جهانی دوم موجود است که رنج و عذابی که خانواده جنگ زده ها در آن زمام متحمل شده اند را روایت می کند. شاید با وجود اینکه مشهد پایتخت مذهبی کشور است باور این حرف ها کمی برایتان سخت باشد اما حقیقتی پشت تاریخ این گورستان پنهان است که کمتر کسی از آن با خبر است.

قبرستان یهودیان مشهد یادگاری از جنگ جهانی دوم

در زمان های بسیار دور، مشهد جزو آن دسته از شهرهایی محسوب می شد که همیشه پذیرای مردمان مختلف با دین و مذهبی غیر از اسلام بوده اند. البته در زمان قبل از جنگ جهانی و به دلیل تشویش های سیاسی تعداد زیادی از مردمان مختلف از کشورهای لهستان، آمریکا گرجستان و کانادا به مشهد پناه آوردند. همین مسئله باعث شد جمعیت اقلیت های مذهبی یهودی و مسیحی در این شهر رشد کنند.

بیشتر یهودی ها و مسیحیان ساکن در مشهد به شغل هایی نظیر بازرگانی، کارخانه داری و ریسندگی پنبه و تولید الکل صنعتی مشغول بودند و گذر زندگی در مشهد برایشان دلچسب بود.

اقلیت های مذهبی برای برگزاری مراسم های مذهبی خود باغی در قسمت شمالی شهر و در محله بالا خیابان مشهد را انتخاب کردند تا در محیطی دور از شهر بتوانند به راحتی به برگزاری مراسم های مذهبی خود بپردازند.

در همان زمان و با پیگیری اقلیت های مذهبی در انتهای باغ، کلیسای کوچکی ساخته شد تا مسیحیان بتوانند در آن کلیسا آداب مذهبی خود را ادا کنند. همچنین کاربری این باغ برای مراسم های ازدواج هم مورد استفاده قرار می گرفت تا اینکه با افزایش مرگ و میر خصوصاً در زمان جنگ جهانی، این باغ به گورستان تاریخی ارامنه تغییر کاربری داد.

قبرستان های قدیمی مشهد آرامگاهی تاریخی

در ابتدا این باغ دیوار و درب حاصی نداشت و تا مدتی بعد از تغییر کاربری به گورستان محل بازی کودکان به شمار می رفت. تا اینکه پس از مدت ها و با افزایش تعداد قبرهای موجود در قبرستان، شهرداری برای این گورستان مذهبی سردر و دیواری تعبیه کرد.

ناگفته نماند که علاوه بر قسمتی از گورستان که تقدیم شهرداری شد، قسمت دیگری از این باغ به جهت پروژه بهره برداری از بلوار شهید کریمی مشهد تخریب شد. البته تمام قبرهایی که در محدوده تخریب قرار داشتند با احترام و با اجازه از خانواده های متوفی به محلی دیگر از قبرستان منتقل شدند.

در حال حاضر این قبرستان و کلیسا به ثبت آثار ملی رسیده است اما وسعت بسیار زیادی از این باغ به ساختمان شهرداری تبدیل شده است. اما شکل مذهبی این گورستان با وجود سنگ قبرها و صلیب های خاص هنوز هم برقرار است.

مناسبت های مذهبی برای مسیحیان در این گورستان همیشه برقرار است و اگر شما روزهای انتهایی سال میلادی به این مکان قدم بگذارید با سیل عظیمی از مسیحیانی که برای جشن سال نو و زیازت عزیزانشان به این گورستان آمده اند مواجه خواهید شد.

قبرستان تاریخی ارامنه تنها محلی برای مسیحیان به حساب نمی آید، چرا که هر ساله مسافران زیادی به قصد گردشگری و دیدن این مکان ارزشمند و باستانی یه مشهد سفر می کنند. مردم همانطور که از موزه ها و مکان های دیدنی مشهد دیدن می کنند. این مکان مذهبی را نیز در برنامه خود قرار می دهند.

مشهور ترین افراد دفن شده در گورستان تاریخی ارامنه

یکی از مهم ترین افرادی که در این قبرستان دفن شده است، یک مبلغ آمریکایی به نام «لوئیس اف اسلیسلین» است که در سال ۱۸۹۵ به مشهد آمد و در طول ۲۳ سال زندگی در این شهر توانست بیش از ۲۰ نفر را به دین مسیحیت هدایت کند.

از دیگر افراد مشهوری که در این گورستان تاریخی دفن شده است می توان به «ملکن هارتوانیان» اشاره کرد که اولین کسی است که صنعت نساجی را به شهر مشهد به ارمغان آورد.

در این گورستان انسان های زیادی به آرامش زسیده اند که زندگی را در مشهد زنده کرده اند، از جمله این افراد شخصی به نام «هران مانگاسارین» نام دارد که ۷ سینما را در مشهد افتتاح کرد و مردم مشهد را با پدیده ای به نام فیلم و سینما آشنا کرد.

«پول ژولیا»، پروفسور هماتولوژی بعلاوه ۳ کشیش، از دیگر افراد مهم مدفون در قبرستان هستند که می‌توان به عنوان افراد مشهور این محل، از آنها یاد کرد.

اگر بخواهیم نگاهی کلی به این گورستان تاریخی بیندازیم؛ شاید بازدید از یک قبرستان غم انگیز به نظر بیاید. اما اگر گذر از یک قبرستان را به منزله کشف تجربیات تازه در نظر داشته یاشیم و عبور از میان قبرهای مختلف را به منزله گذر از زمانی به زمان دیگر در نظر بدانیم، می توانیم دید بهترین به خود کلمه قبرستان داشته باشیم و کمی بار منفی این کلمه را کم کنیم.